Công trình hệ thống tưới nước tiết kiệm tại xã Mỹ Tài (huyện Phù Mỹ) bị bỏ hoang nhiều năm nay.
Công trình hệ thống tưới nước tiết kiệm tại xã Mỹ Tài (huyện Phù Mỹ) được đầu tư xây dựng từ tháng 6/2019 và được đưa vào sử dụng tháng từ tháng 10/2020. Công trình có tổng vốn hơn 37 tỷ đồng bao gồm các hạng mục như: đập dâng, bờ kè, trạm bơm điện công suất 900 m³/giờ lấy nước từ sông La Tinh, hệ thống đường ống chính - nhánh rẽ tưới tiết kiệm dài tổng cộng hơn 36km.
Theo mục tiêu ban đầu, đây là dự án thí điểm tưới nước tiết kiệm trên cây trồng cạn để ứng phó với tình hình nắng hạn, đồng thời sẽ giúp bà con nông dân tăng vụ cây trồng trên cùng một diện tích. Cụ thể, dự án sẽ phục vụ nước tưới cho 350ha đất nông nghiệp tại hai xã Mỹ Tài và Mỹ Chánh Tây (trong đó, Mỹ Tài 261ha và Mỹ Chánh Tây 89ha). Đồng thời sẽ giúp bà con chuyển dịch được cơ cấu cây trồng, thay vì trồng cây mì với 1 vụ/năm như trước đây, giờ sẽ chuyển sang trồng đậu phụng, dưa hấu, hành, kiệu với 3 vụ/năm…
Công trình 37 tỷ giờ trở thành sân phơi bánh tráng.
Được đầu tư bài bản là vậy, ý nghĩa công trình là vậy, thế nhưng chỉ sau 2 đợt vận hành thí điểm (khoảng hơn 1 năm), công trình này đã bộc lộ nhiều bất cập dẫn đến ngưng hoạt động và bỏ hoang cho đến thời điểm hiện nay. Trạm bơm cấp thoát nước giờ lại là “địa điểm lý tưởng” cho người dân dùng để… phơi bánh tráng.
Nói về thực trạng này, ông Phạm Ngọc Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ cho biết: Mặc dù được đầu tư 270 trụ vòi, mỗi trụ vòi có 4 ống nhưng bất cập hiện nay là chưa lắp đặt hệ thống tưới, nên không dẫn được về các ruộng của các hộ dân.
Hệ thống ống chính dẫn nước.
“Ngoài ra, trong giai đoạn đầu triển khai thí điểm trên diện tích hơn 15ha đậu phụng đã tiêu tốn rất nhiều tiền điện (trên 60 triệu đồng). Nguyên nhân là do các van đóng mở rất ít, mỗi lần khởi động máy lên thì nước lại tràn lan dẫn đến nước về đến ruộng của các hộ dân cần thì ít mà tiền điện thì tăng chịu không nổi. Cùng với đó, nhiều điểm lấy nước của đường ống chính dẫn nước bị tắc nghẽn; các hố van và trụ lấy nước không có khóa, hệ thống ống dẫn chia nhánh rộng nên nông dân tự mở nước tưới cho vùng sản xuất ngoài mô hình…”, ông Thanh cho hay.
Cũng theo ông Thanh, mong muốn hiện nay của xã là được hỗ trợ ngân sách để lắp đặt hệ thống tưới nước đến ruộng của người dân, để người dân có thể tự lắp đặt trong ruộng của mình, phục vụ sản xuất.
Ông Nguyễn Thành Lân chia sẻ cùng phóng viên.
Gia đình ông Nguyễn Thành Lân ở thôn Mỹ Hội 2, xã Mỹ Tài có 5 sào ruộng, trước đây vì không đủ nguồn nước tưới nên gia đình ông đã trồng mì trên diện tích này, mỗi năm thu được 1 – 2 vụ. Khi mô hình tưới nước tiết kiệm hoàn thành, gia đình ông đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng đậu phụng, dưa hấu, hạnh, kiệu… mỗi năm trồng được 3 vụ, đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình. Thế nhưng, chưa kịp vui mừng vì dự án đem lại hiệu quả thiết thực cho người dân thì gia đình ông đã phải “trở lại trạng thái ban đầu” sau một năm thực hiện vì… thiếu nước.
Ông Lân chia sẻ: Đặc điểm vùng đất này nắng lên là khô cho nên nhu cầu cần nước rất cấp bách. Nếu công trình được hoạt động thì bà con chúng tôi rất mừng, vì có thể chuyển đổi được cây trồng, đem lại năng suất và thu nhập cho bà con chứ trồng mì như hiện tại thì năng suất không cao.
“Để đảm bảo khôi phục được hệ thống này, cần phải kiểm tra lại hệ thống các trụ vòi lên. Bên cạnh đó phải có quy hoạch các van cụ thể, xem lại nguồn cung ứng nước cùng với đó phải có thành lập ban quản lý, điều tiết các hệ thống vòi này”, ông Lân kiến nghị.
Người dân hy vọng dự án sớm khắc phục những bất cập để đem lại hiệu quả như mục tiêu ban đầu.
Có thể thấy, việc đầu tư hệ thống tưới nước tiết kiệm cho bà con nông dân là hoàn toàn thiết thực và ý nghĩa, thế nhưng việc đầu tư không có sự tính toán kỹ lưỡng của công trình hệ thống tưới nước tiết kiệm tại xã Mỹ Tài đã khiến dự án thí điểm này thất bại ngay từ khi hoàn thành và hệ lụy mang lại là dự án “bỏ hoang” chỉ sau hơn một năm đưa vào sử dụng, trong khi người dân vẫn ngày đêm mong ngóng một công trình mang lại hiệu quả kinh tế.
Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần sớm tìm ra lời giải để công trình sớm phát huy hiệu quả của mình.
