Nội dung thanh tra về việc chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động cho vay; về phân loại nợ, trích lập, sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng và việc xử lý thu hồi nợ đã sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng; việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn; công tác an toàn kho quỹ; việc mua, quản lý và sử dụng ấn chỉ quan trọng.
Sử dụng vốn vay không đúng mục đích
Theo cơ quan Thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh tỉnh Bình Định, QTDND Phước Sơn chấp hành quy định về mức phán quyết cho vay; lãi suất cho vay; mức cho vay không có bảo đảm bằng tài sản; tổ chức lưu trữ hồ sơ cho vay, hồ sơ tài sản bảo đảm trật tự, ngăn nắp.
Đơn vị chấp hành đúng quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng. Chấp hành đúng các quy định về mở sổ theo dõi nhập, xuất, quản lý, giao nhận, bàn giao ấn chỉ quan trọng; việc thực hiện chế độ báo cáo về tình hình sử dụng ấn chỉ quan trọng.
Đồng thời, thực hiện việc kiểm tra toàn diện công tác bảo đảm an toàn kho quỹ và tổng kiểm kê theo định kỳ; mở và ghi chép sổ vào, ra kho tiền, số bàn giao chìa khóa cửa kho tiền; niêm yết công khai nội quy quầy giao dịch đúng quy định; tài sản được bảo quản trong kho trật tự, ngăn nắp.
Khách hàng giao dịch tại Quỹ TDND Phước Sơn - Ảnh tư liệu.
Tuy nhiên qua thanh tra phát hiện nhiều thiếu sót, vi phạm về hoạt động cho vay. Theo đó, hợp đồng tín dụng được ký kết giữa QTDND Phước Sơn và khách hàng thiếu nội dung so với quy định, nội dung trong hợp đồng tín dụng chưa chính xác. Quỹ cũng không lưu giữ báo cáo thực trạng tài chính của khách hàng trong thời gian vay vốn.
Cho vay chưa đúng quy định
“Cho vay để khách hàng kinh doanh nhưng phương án sản xuất kinh doanh, báo cáo thẩm định không thể hiện loại, số lượng, đơn giá của từng mặt hàng mà khách hàng kinh doanh nhưng QTDND Phước Sơn vẫn thẩm định và quyết định cho vay chưa đúng quy định” - Chánh Thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh tỉnh Bình Định nêu rõ.
Về bảo đảm tiền vay, theo cơ quan thanh tra, hợp đồng thế chấp kê khai sai số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; hợp đồng thế chấp kê khai thông tin không chính xác số, ngày cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đáng chú ý, khách hàng sử dụng vốn vay không đúng mục đích đã cam kết trong hợp đồng cho vay là chưa đúng quy định khoản 2 Điều 4 Thông tư số 39/2016/TT- 4 NHNN ngày 30/12/2016 của Thống đốc NHNN Việt Nam quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 12/2024/TT-NHNN ngày 28/6/2024).
Ngoài ra, sau khi cơ cấu lại thời hạn trả nợ, QTDND Phước Sơn và khách hàng không ký văn bản sửa đổi, bổ sung hợp đồng tín dụng về việc sửa đổi nội dung kỳ hạn trả nợ gốc/lãi.
Về công tác an toàn kho quỹ, kết luận thanh tra nêu rõ, chủ tịch hội đồng quản trị đồng thời đảm nhiệm công tác của kế toán trưởng, trưởng ban kiểm soát đồng thời đảm nhiệm công tác của thủ quỹ kiêm thủ kho tiền là không đúng quy định.
Chấn chỉnh vi phạm
Để đơn vị hoạt động an toàn, hiệu quả theo quy định của pháp luật, Chánh Thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh tỉnh Bình Định kiến nghị kiểm điểm nghiêm túc đối với chủ tịch hội đồng quản trị và các thành viên khác của hội đồng quản trị, giám đốc và các cán bộ có liên quan đến các thiếu sót, vi phạm đã nêu tại kết luận thanh tra.
Nhiều thiếu sót, vi phạm về cho vay tại Quỹ tín dụng nhân dân Phước Sơn - Ảnh tư liệu.
Cùng với đó, kể từ ngày nhận kết luận thanh tra, cơ quan thanh tra yêu cầu rà soát lại hợp đồng tín dụng, hợp đồng cho vay kiêm hợp đồng cầm cố sổ tiền gửi được ký kết giữa QTDND Phước Sơn và khách hàng phải đảm bảo đầy đủ nội dung và chính xác theo quy định.
Quỹ hướng dẫn cho khách hàng khi lập phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ phải nêu rõ loại (nếu có), số lượng, đơn giá của hàng hóa mà khách hàng kinh doanh để có cơ sở thẩm định và quyết định cho vay theo quy định. Người yêu cầu đăng ký phải ký nháy vào từng trang trên phiếu yêu cầu đăng ký biện pháp bảo đảm.
QTDND Phước Sơn phải thu thập đầy đủ người có liên quan của khách hàng theo quy định. Sau khi cho cơ cấu lại thời hạn trả nợ, QTDND Phước Sơn và khách hàng phải ký văn bản sửa đổi, bổ sung hợp đồng cho vay để sửa đổi nội dung về kỳ hạn/thời hạn trả nợ của khách hàng.
“Thu hồi nợ trước hạn vì khách hàng sử dụng vốn vay không đúng mục đích vay vốn đã cam kết trên hợp đồng tín dụng. Nếu không thu hồi được nợ thì chuyển ngay sang nợ quá hạn và có biện pháp thu nợ dứt điểm” - Chánh Thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh tỉnh Bình Định yêu cầu./.
QTDND Phước Sơn được cấp giấy phép hoạt động theo Quyết định số 245/QĐ-NHBĐ ngày 10/10/1995 của Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Bình Định. Trụ sở tại thôn Phụng Sơn, xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Địa bàn hoạt động là xã Phước Sơn.
Ban đầu quỹ chỉ có 142 thành viên với nguồn vốn hoạt động 271 triệu đồng, đến cuối tháng 10/2024, quỹ phát triển lên 3.676 thành viên. Tổng doanh số cho vay trong 5 năm qua của quỹ gần 800 tỷ đồng./.